مورفولوژی کرک ها و بررسی ترکیبات اسانس در مراحل مختلف تکوین پونه معطر (Mentha pulegium L.)

پونه معطر، گیاهی است با نام علمی Mentha pulegium ازخانواده Lamiaceae، گیاهان این تیره شامل حدود 200 سرده و بیش از 4000 گونه گیاهی هستند. پونه معطرگیاهی با ارزش های سودمند تجاری و صنعتی می باشد و در طب سنتی مصارف متعددی دارد. در این تحقیق آنالیز های تشریحی و ریخت شناسی کرک های موجود در این گونه با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی انجام گرفت. به منظور بررسی ترکیبات اسانس در دو مرحله رویشی و زایشی نمونه ها جمع آوری و آنالیز توسط دستگاه GC, GC/MS انجام گرفت. بررسی های ریخت شناسی انجام شده مشخص کردکه این گونه دارای سه نوع کرک غیر غده ای و سه نوع کرک غده ای می باشد. با استفاده از روش های رنگ آمیزی حضور ترکیباتی نظیر ترکیبات پکتیکی لیپیدهای خنثی، ترکیبات فنولی، آلکالوئیدها و اسانس در کرک های غده ای این گونه مشخص گردید. نتایج حاصل از آنالیز اسانس در دو مرحله تکوینی نشان دهنده حضور ترکیبات متنوعی می باشد از میان این ترکیبات بیش از 90% اسانس از دو ترکیب پولگون و منتون تشکیل شده است. بررسی اسانس بیانگر کاهش میزان پولگون و افزایش منتون می باشد. با توجه به کاهش درصد این دو ترکیب و هم چنین حضور ترکیبات جدید در فاز زایشی و افزایش تراکم کرک در فاز زایشی به نسبت فاز رویشی گمان بر این است که گیاه مقداری از انرژی تولید این ترکیبات را برای تولید ترکیبات جدید که فراریت و عطر بیشتری دارند، به مصرف می رساند و مسیر سنتز ترپنوئیدها دستخوش تغییر می شود